TYGODNIK OGRÓDKOWY Nr 10/2009 (Nr 38) 10 maja 2009 r.
Pięknie popadało w Poznaniu. Wszystkie rośliny w ogrodzie, ale i w parkach i na ulicach tętnią soczystą zielenią. Pogoda typowo majowa, trochę słońca, trochę chmurek i deszczu. W kwietniu było ciągle słońce i wysuszający wiatr. Tylko w czasie naszego zjazdu spadł miły deszcz. W dzisiejszym numerze rewelacyjny artykuł Pana Dagoberta Drosta ze Szczyrku na temat odróżniania goryczek podobnych do acaulis. Przyznaję się - potrafię odróżnić od innych w tej sekcji G. clusii, ale reszta, a jak mówią Czesi "to je jedno". Najpierw trochę bieżących wiadomości z ogrodu.



			Na początku zamieściłem kilka zdjęć niepodpisanych różaneczników i azalii. W tej chwili chyba jest szczyt ich kwitnienia. Nie jestem specjalistą od tych pięknych krzewów, ale pokazuję kilka moich, które pięknie wypełniają ogród swoimi nadzwyczajnymi kolorami. Bardzo dobrze w tym roku przezimowały. Widocznie odpowiada im mokra jesień i zima. Nic tylko podziwiać.
			Czy Państwo czujecie ten zapach z lewej strony ekranu? To Viburnum carlesii, czyli kalina koreańska. Polecam do ogrodu właśnie z tego względu, ale wygląda "tyz piknie ".

Asperula arcadiensis, zimowała w szklarece, ale już się przyzwyczaiła do wiosennego słoneczka i zimnych nocy. Wiem, że wytrzymała 10 stopni mrozu. Jeśli ktoś uważa, że to Asperula daphneola, nie będę się sprzeczać.			A to Aster coloradienis, pewnie pochodzi z Colorado. Kwiaty tuż przy ziemi, rośnie w bardzo przepuszczalnej glebie na amfobolicie.

Penstemon menziesii w tym roku nie zawiódł, nie podobała mu się za to poprzednia zima, prawie nie kwitł.. Ten egzemplarz ma około 10 lat, zrobił się pięknym krzewem. Rośnie w zwykłej ogrodowej glebie w towarzystwie iglaków, ale ma dość sucho, bo woda w tym miejscu szybko odpływa, a iglaki zabierają mu wodę. Ale jest ozdobą tego fragmentu ogrodu.

Daphne burkowodii, dostałem mniej więcej trzy lata temu małe sadzonki od Państwa Szewczyków z Krzywaczki. W tym roku po raz pierwszy pięknie zakwitły. W tej chwili ma wysokośc około 30 cm, ale wygląda na to, że się rozrośnie.

Picea pungens NORMANN NANE. Jeśli ktoś nie wiedział, że istnieją świerki, które mają tak dziwnie ułożone szyszki, to już wie. Ta odmiana jest stosunkowo nowa, bardziej znana jest odmiana PUSH.			Konwalia różowa ja tam wolę białą, ale popatrzeć można.

Znacie? Znamy. To Primula sieboldi, którą zna każdy hobbysta. To proszę popatrzeć, bo ładnie pozowała do zdjęcia. Niekłopotliwa w uprawie, lubi cień i wilgoć.			To też na pewno znacie, Dicentra spectabilis ALBA, czyli biała serduszka.

			Po lewej piękny pierwiosnek FRED BOOLEY z grupy double. Na gruncie nie urośnie, potrzebuje przynajmniej inspektu do ochrony przed nadmiarem wilgoci i dobrej opieki.

			Trzy floksiki. U góry po lewej nieznana dla mnie odmiana, po prawej KARKULKA, obok KVETA. Ten trzeci wyhodowany przez p. Rehaczka i nazwany imieniem jego Żony.


Powyżej roślinka, która mnie zawsze zadziwia, to Viola delphinantha, czyli fiołek. Kwiatki jako tako pasują do fiołka, ale te igiełkowate listki i nadzwyczaj subtelny pokrój? Podobno to trudna roślinka, ale u mnie znalazła swoje miejsce. Rośnie w wapiennym szutrze, troszkę schowana za kamieniem. Pochodzi z Bałkanów, na pewno występuje w Bułgarii.

Dagobert Drost Szczyrk Goryczki sekcji Thylacites (acaulis)
Poniżej pokazuję różnice pomiędzy najczęściej hodowanymi goryczkami grupy Acaulis, czyli Gentiana acaulis, G. angustifolia, G. clusii oraz G. dinarica. W przyszłości dojdzie jeszcze G. alpina, G. ligustica i G. occidentalis. Chciałbym wyraźnie powiedzieć, że wykazane powyżej różnice dotyczą typów, a powszechnie sprzedawane goryczki jako acaulis są w rzeczywistości formami hodowlanymi określanymi ogólnie jako Gentiana acaulis hort. Następną sprawą jest przedstawianie form barwnych sekcji Thylacites. Najbezpieczniej będzie wzorując się na guru goryczek, Panu Hermanie Mylemans'ie używać określeń var. alba, var. viola itd., zamiast nazw odmian. W ten sposób unikniemy niepotrzebnych sporów, czy jest to "Brühl's Weisse" czy może "Iceberg". Podobnie możemy określać barwne formy sekcji Cyclostigma (verna), ale już goryczki sekcji Kudoa lepiej prezentować używając nazw form hodowlanych.
LIŚCIE
		G. acaulis. Liście miękkie, lancetowate, eliptyczne do odwrotnie jajowatych, rozetkowe tępe (!), zielone, matowe, długości 410 cm, 23 razy dłuższe niż szersze, osadzone poziomo.
		G. angustifolia. Liście miękkie, podłużnie odwrotnie lancetowate, zielone, matowe, 3 5 razy dłuższe niż szersze, przeważnie pofałdowane, na wierzchołkach ostre.
		G. clusii. Liście skórzaste, sztywne, lancetowate, eliptyczne do odwrotnie jajowatych, ciemnozielone, u var. rochelii szarozielone, więcej niż 1,5 razy dłuższe niż szerokie, dł. 3-5 cm, osadzone ukośnie do góry.
		G. dinarica. Liście sztywne, lancetowate, eliptyczne do odwrotnie jajowatych, zielone, błyszczące, 3/2 razy dłuższe niż szersze, długość 4 cm, osadzone ukośnie do góry, na wierzchołkach ostre.
KIELICH
	G. acaulis. Łodyżka długa na 0,5- 8 cm, kształt dzwonkowaty o kantach nieoskrzydlonych, działki kielicha jajowate u podstawy zwężone i "zasznurowane" białozieloną błoną (!) mniejsze od ½ rurki, dłuższe od 3/2 szerokości, brzeg kielicha odstaje nieco od korony, kolor zielony matowy.
	G. angustifolia. Łodyżka długa 1-7 cm, kształt dzwonkowaty o kantach drobno gruczołowato-grzebieniastych, działki kielicha jajowate, ząbki wydłużone u podstawy zwężone, mniejsze od ½ rurki kwiatu, długie na 2 szerokości, wcięcia między działkami b. szerokie, brzeg odstaje nieco od korony, lekko odgięty na zewnątrz.
	G. clusii. Łodyżka długości 1-8 cm, kształt dzwonkowaty o kantach nieoskrzydlonych, działki kielicha trójkątne u podstawy najszersze (!), większe lub równe ½ rurki kwiatu, trochę dłuższe niż szersze, ostre wcięcia między działkami, nie odstaje od korony, kolor ciemnozielony.
	G. dinarica. Łodyżka krótka, kształt dzwonkowaty o kantach nieoskrzydlonych, działki kielicha lancetowate u podstawy zwężone, mniejsze od ½ rurki kwiatu, trzy razy dłuższe niż szersze, szerokie wcięcia między działkami, nie odstaje od korony, brzeg mocno wygięty na zewnątrz, kolor zielony, fioletowo nabiegły.
KORONA
		G. acaulis. Długość korony 5-8 cm, kształtu lejkowatego do dzwonkowatego, lazurowoniebieska z oliwkowo-zielonymi plamkami w gardzieli, wyrostki między-działkowe duże i zaokrąglone, łatki mocno zaokrąglone do dołu, czubki ostre aż do wyciągniętego wierzchołka.
		G. angustifolia. Długość korony 5 cm, kształtu rurkowatego do dzwonkowatego, kobaltowoniebieska z zielonymi plamkami w gardzieli (na zdjęciu var. alba), wyrostki wyciągniętym międzydziałkowe nieregularne i ucięte, łatki jajowate z długim czubkiem.
		G. clusii. Długość korony 4-5 cm (var. rochelii 6 cm), kształtu dzwonkowatego, lejkowata, koloru mocnoniebieskiego, brak wszelkich zielonych plam w gardzieli (!), wyrostki międzydziałkowe nieregularne i ucięte, łatki nieco ucięte z szerokołukowatymi kantami.
		G. dinarica. Długość 5-8 cm, kształtu rurkowatego do dzwonkowatego, koloru ciemnoniebieskiego, bez plamek w gardzieli lub nieliczne zielone, wyrostki międzydziałkowe małe i ucięte, łatki z nieco łukowatymi kantami i wyostrzonymi czubkami.